środa, 16 kwietnia 2014

Dzień po 16 października 1978 r. Wystawa z okazji kanonizacji papieży bł. Jana Pawła II i Jana XXIII


Dnia 16 października 1978 r. na Placu św. Piotra w Watykanie zabrzmiała radosna wiadomość. Nowym papieżem, który przyjął imię Jana Pawła II, został Polak, kard. Karol Wojtyła. Po trzydziestu sześciu latach, 27 kwietnia 2014 r., Jan Paweł II wraz z jednym ze swych poprzedników na Stolicy Piotrowej – Janem XXIII, zostanie ogłoszony świętym. Przypominając dzień wyboru Ojca św. Jana Pawła II, sięgamy do ówczesnej prasy, zarówno świeckiej, jak i katolickiej.
Informacja, która w dzisiejszych czasach znalazłaby się na czołówkach wszystkich gazet i na każdym portalu internetowym, w oficjalnej prasie państwowej Polski Ludowej została prawie dosłownie „zepchnięta na margines”. Powściągliwe i cenzurowane relacje, przekazywane za Państwową Agencją Prasową (PAP), sygnalizowano na pierwszych stronach i kontynuowano zwykle w dziale informacji z zagranicy. Jak podsumował to historyk Andrzej Friszke, chodziło o jednolity przekaz bez odosobnionych wyrazów radości.
Wiadomości wszędzie tworzyły podobny cykl. Pierwszego lub drugiego dnia po zakończeniu konklawe (17-18 października) w krótkich notkach informowano o wyborze Papieża, czasem ilustrując relację biogramem kard. Wojtyły. Dnia 18 października w oficjalnej prasie zamieszczono depeszę gratulacyjną polskich władz do Jana Pawła II oraz opublikowano tekst o pierwszym orędziu Papieża. W okresie poprzedzającym inaugurację pontyfikatu, przypadającą 22 października, pojawiały się niedługie artykuły o międzynarodowym wydźwięku wyboru papieża nie-Włocha czy polityce zagranicznej Watykanu. Podkreślano także udział przewodniczącego Rady Państwa, Henryka Jabłońskiego, w inauguracji pontyfikatu. Później (w dniach 23-25 października) prasa w równie oszczędny sposób donosiła o uroczystości w Rzymie, uwypuklając zwłaszcza spotkanie przedstawiciela władz państwowych z Janem Pawłem II na audiencji dla zagranicznych misji specjalnych. Wybór tego typu prasy z 17-24 października 1978 r. przywołujemy na przykładach ogólnopolskich dzienników: „Trybuny Ludu”, „Życia Warszawy” i „Sztandaru Młodych”, ale i regionalnej „Gazety Współczesnej”.
Inaczej zareagowały media katolickie, które rzeczywiście uczyniły z wyboru papieża Polaka wiadomość dnia, czy też całego numeru (w przypadku czasopism). Oprócz manifestowania radości, szerzej pisano o życiu Papieża, dotychczasowej pracy, znaczeniu Jego wyboru. W prasie katolickiej znacznie częściej zamieszczano duże fotografie Ojca św., reglamentowane w dziennikach świeckich. Na wystawie prezentujemy wybrane okładki tygodników katolickich, wychodzących w 1978 r., m.in. „Tygodnika Powszechnego”, „Gościa Niedzielnego”, „Wrocławskiego Tygodnika Katolików”, „Przewodnika Katolickiego” i „Kierunków”.
Wykorzystane na wystawie gazety i czasopisma pochodzą ze zbiorów Biblioteki Archidiecezjalnego Wyższego Seminarium Duchownego w Białymstoku oraz Biblioteki Uniwersyteckiej im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku. (MW)
WYSTAWA DO OBEJRZENIA W WITRYNACH ARCHIWUM MUZEUM OD 16 KWIETNIA DO KOŃCA MAJA 2014 R.